बिर्तामोड । निर्वाचनको मिति नजिकिँदै गर्दा झापाका राजनीतिक दलहरूले प्रचार–प्रसारलाई तीव्र पारेका छन् ।
झापाको क्षेत्र नम्बर २ मा नेकपा (एमाले), नेपाली काङ्ग्रेस, नेकपा (माओवादी केन्द्र) र नेकपा (एकीकृत समाजवादी) पार्टीका उम्मेदवारहरू मैदानमा उत्रिएर नतिजा आफ्नो पक्षमा पार्न रस्साकस्सी गरिरहेका छन् ।
प्रतिनिधिसभाका लागि नेकपा (एमाले)बाट स्थायी कमिटी सदस्य तथा प्रदेश इन्चार्ज देवराज घिमिरे चुनावी मैदानमा छन् । उनीसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सत्तारुढ गठबन्धनका हरिकुमार राना अघि सरेका छन् । राना नेकपा (एमाले) प्रदेश कमिटी सदस्य थिए । उनले यसै क्षेत्रको ‘ख’ मा प्रदेशसभा सदस्यको उम्मेदवार हुने आकाङ्क्षा राखेका थिए । अन्तिम समयमा पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले अर्का व्यक्तिलाई टिकट दिएपछि रानाले एमाले परित्याग गरेका थिए ।
एमाले परित्याग गरेका रानालाई नेकपा (माओवादी केन्द्र) को भागमा परेको झापा–२ को प्रतिनिधिसभा उम्मेदवारको टिकट हातपर्यो । माओवादी केन्द्रबाट पुर्व स्वास्थ्य राज्यमन्त्रीसमेत रहेकी धर्मशिला चापागाईं यस क्षेत्रमा उठ्ने चर्चा थियो । अन्तिममा उनी पछि हट्दै रानाका लागि मैदान खाली गरिदिइन् । त्यसपछि रानाले माओवादी केन्द्रबाट पूर्व सहकर्मी घिमिरेसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने पक्का भयो । मङ्सिर ४ गते मूलतः राना र घिमिरेबीच नै कडा प्रतिस्पर्धा हुने अनुमान लगाउन सकिन्छ ।
रानाले पटक–पटक एमाले नेतृत्वले अन्याय गरेको भन्दै विद्रोह स्वरूप पार्टी परित्याग गरेको बताउने गरेका छन् । उनी नेतृत्वको स्वेच्छाचारिताको अन्त्यका लागि पार्टी छोडेको बताउँछन् । प्रधानमन्त्री हुँदा केपी शर्मा ओलीले दुई पटक गरेको संसद् विघटनको उनले विरोध गरेका थिए । ५ वर्षको म्याण्डेट पाएको संसद् पूरा अवधिभर चल्नुपर्ने उनको मत थियो । पछि १० बुँदे सहमति गरेर एमाले फर्किएका नेतासँगै राना पनि मूल पार्टीमा फर्किएका थिए ।
एमालेको अर्जुनधारा नगरपालिकामा बलियो पकड राख्ने रानाको विद्रोहलाई नेपाली काङ्ग्रेस र नेकपा (माओवादी केन्द्र)ले भने अवसरको रूपमा लिएका छन् । एमालेले जित्न सहज मानेको क्षेत्र झापा–२ हो । यस क्षेत्रबाट सोही पार्टीबाट विद्रोह नभई परिणाम आफ्नो पक्षमा पार्न नसकिने उनीहरूले सोचेका थिए । वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचन परिणामले पनि काङ्ग्रेस र माओवादी मिल्दासमेत परिणाम एमालेकै पक्षमा पर्ने सङ्केत गरेको थियो । त्यसमाथि राजेन्द्र लिङ्देन नेतृत्वको राप्रपासँग चुनावी तालमेल गर्दा एमाले झन् सुरक्षित मानिएको थियो ।
एमालेले सुरक्षित मानेको यस क्षेत्रमा यहाँका चर्चित नेता अग्नि खरेल उम्मेदवार बन्ने दौडमा थिए । घिमिरेको पक्षमा चुनावी माहौल बन्न नसक्ने आँकलनका साथ खरेल अघि सरेका थिए । दुई वर्षदेखि यही क्षेत्रमा घर किनेर बस्दै आएका खरेलले यहाँबाट सहज रूपमा निर्वाचन जित्ने अवस्था बनाएका थिए । तर, एमालेका लागि अत्यन्त सुरक्षित हुने भएपछि यहाँ शालिन छवि बनाएका घिमिरेले टिकट पाए । खरेल भने झापा–१ मा लखेटिए ।
एमालेका उम्मेदवारको टुङ्गो लागेपछि रानाको बिद्रोह भएको हो । रानाको विद्रोहपछि सम्भावित निर्वाचन परिणामबाट एमाले भने सशङ्कित बनेको छ । सत्तागठबन्धनबाट यस क्षेत्रमा जो उम्मेदवार भए पनि एमालेको मत आफूतिर पार्न सकेमात्र परिणाम हात पर्ने भएकाले राना त्यसको लागि उपयुक्त पात्र रहेको मतदाताको बुझाइ छ । यो पटक झापा–२ मा एमालेको विरासत भत्काउने दाबी सत्तागठबन्धनको रहेको छ ।
प्रतिनिधिसभा निर्वाचन २०७४ मा यस क्षेत्रबाट नेकपा (एमाले)का उम्मेदवार पवित्रा निरौला खरेल बिजयी भएकी थिइन् । खरेलले ४५ हजार ८ सय १७ मत पाउँदा काङ्ग्रेसका तत्कालीन जिल्ला सभापति उद्धव थापाले ३२ हजार ५० मत मात्र ल्याएका थिए । बाम गठबन्धन गरेर निर्वाचनमा होमिएका कारण खरेलले थापामाथि सहज जित हातपार्न सफल भएकी थिइन् । तर, यतिबेला तत्कालीन बाम गठबन्धनको सहयात्री दल नेकपा (माओवादी केन्द्र) काङ्ग्रेससँग गठबन्धन गरेर निर्वाचनमा सहभागी छ ।
झापा २ मा बुद्धशान्ति गाउँपालिकाको वडा नं. १, २ र ३, अर्जुनधारा नगरपालिका, बिर्तामोड नगरपालिकाको वडानम्बर १ देखि ९ र कनकाई नगरपालिकाको वडा नं. ८ र ९ पर्छ । २५ वटा वडा रहेको यस क्षेत्रमा वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा नेकपा (एमाले) एक्लैले १३ वटा वडा जितेको छ । सत्तारुढ गठबन्धनबाट नेपाली काङ्ग्रेसले ११ र राप्रपाले १ वडामा जित हातपारेका छन् । माओवादी र नेकपा (एस)ले यहाँ कुनै वडा जित्न सकेका छैनन् ।
नेपाली काङ्ग्रेसले स्थानीय तहको निर्वाचनमा बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा अध्यक्ष जितेको छ भने उपाध्यक्ष एमालेले जितेको छ । अर्जुनधारा, बिर्तामोड नगरपालिकामा मेयर र उप–मेयर नै जितेको एमालेले कनकाई नगरपालिकामा मेयर मात्र जित्न सफल भएको छ । कनकाई नगरपालिकामा उप–मेयर नेपाली काङ्ग्रेसले जितेको छ ।
वडागत मतअनुसार नेकपा (एमाले)ले यस क्षेत्रबाट ३६ हजार ४ सय ८६ मत ल्याएको थियो । गठबन्धनको प्रमुख दल नेपाली काङ्ग्रेसले ३२ हजार ६ सय ७२, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीले ९ हजार ५ सय ११ र चारवटा वडामा उम्मेदवारी दिएको माओवादी केन्द्रले २ हजार ४ सय ३७ मत ल्याएको देखिन्छ । सत्तारुढ गठबन्धनका उम्मेदवारको पक्षमा यहाँ ३५ हजार १ सय ९ मत, नेकपा (एमाले)को पक्षमा ४५ हजार ९ सय ९७ मत छ ।
राष्ट्रिय सरोकारको विषयमा मुद्दा हालेर चर्चामा रहेका कानून व्यवसायी स्वागत नेपालसमेत यहाँ उम्मेदवार छन् । उनले सत्तागठबन्धन र एमाले नेतृत्वको गठबन्धनमा असन्तुष्ट रहेका मतदातालाई आकर्षित गर्न सक्ने आँकलन गरिन्छ । तर, उनका समर्थकहरूले चुनावी कार्यक्रममा राजनीतिक दलहरूलाई गर्ने गरेको गालीगलौज उनकै लागि भारी पर्ने देखिन्छ ।
